Erteleme Hastalığı Nedir? 7 Çok Kolay Yöntemle Ertelemekten Kurtulun!

Erteleme hastalığı, birçok kişinin hayatında zaman zaman karşılaştığı bir sorundur. Kişinin yapması gereken işi, zamanı, enerjisi ve imkanı olmasına rağmen, bir ya da birkaç kez ertelemesi, işi yapmaktan kaçınması olarak tanımlanan erteleme hastalığı, kişinin günlük hayatına olumsuz etki eder. Bu durum, iş performansının düşmesine, stres ve kaygıya sebep olabilir.

Erteleme hastalığı, çoğu kişinin zaman zaman yaşadığı bir durum olsa da, bazı kişilerde kronik hale gelebilir ve hayat kalitesini ciddi şekilde etkileyebilir. Erteleme hastalığının nedenleri arasında, mükemmeliyetçi kişilik özellikleri, düşük özgüven, anksiyete bozukluğu ve depresyon yer alabilir.

Ertelenen işlerin birikmesi, kişinin kendine olan güvenini azaltabilir ve sorunun daha da büyümesine neden olabilir. Sıradışı ama uygulaması çok kolay üşengeçlikten kurtulma yöntemleri için, sizi yazımızla başbaşa bırakıyoruz:

Erteleme Hastalığının Tanımı ve Genel Bilgisi

Erteleme hastalığı, kişinin kasıtlı ve bilinçli olarak yapması gereken eylemlerden kaçınması veya ertelemesi olarak tanımlanır. Bu davranış, bireyin günlük yaşamını olumsuz yönde etkileyebilir ve kronikleştiği takdirde “kronik erteleme hastalığı” olarak adlandırılır.

Erteleme hastalığı, birçok kişinin yaşadığı bir durumdur. Ancak, kronik hale gelmesi ve kişinin yaşam kalitesini düşürmesi durumunda, bir uzmana danışılması önerilir. Bu hastalığın nedenleri arasında, stres, kaygı, depresyon, düşük özgüven, yetersiz zaman yönetimi ve motivasyon eksikliği sayılabilir.

Erteleme hastalığı, kişinin yapması gereken işleri ağırdan alması veya erteleme eğiliminde olmasıyla kendini gösterir. Bu davranış, kişinin işlerini tamamlamasını zorlaştırır ve zamanında bitirememesi durumunda stres ve endişe yaşamasına neden olabilir.

Erteleme hastalığının tedavisi, kişinin yaşam tarzını ve düzenini değiştirmesiyle mümkündür. Bu değişiklikler arasında, zaman yönetimi becerilerinin geliştirilmesi, motivasyon artırıcı tekniklerin uygulanması ve psikolojik destek alınması yer alabilir.

Erteleme Hastalığından Nasıl Kurtulurum?

Erteleme bir alışkanlıktır – derinlemesine kökleşmiş bir davranış kalıbıdır. Bu, muhtemelen bir gecede kıramayacağınız anlamına gelir. Alışkanlıklar, yalnızca bunları uygulamaktan kaçındığınızda alışkanlık olmaktan çıkar. Başarıya götüren alışkanlıklar kazanmak için, başarılı insanların üretken kalmasının 12 yolu başlıklı yazımızı okumanızı tavsiye ediyoruz.

Kendinize mümkün olan en iyi başarı şansı vermek için aşağıdaki stratejilerden mümkün olduğunca çoğunu deneyin. Geçmişte ertelediğiniz için kendinizi affedin. Araştırmalar, kendini affetmenin kendiniz hakkında daha olumlu hissetmenize ve gelecekte erteleme olasılığını azaltmanıza yardımcı olabileceğini gösteriyor:

1. Kendinizi yaptığınız işe verin. Tamamlamanız gereken işleri yazın ve bunları yapmak için bir zaman belirleyin. Bu, çalışmanızı proaktif olarak halletmenize yardımcı olacaktır.
2. Kendinize bir ödül vaat edin. Zor bir görevi zamanında tamamlarsanız, kendinizi bir dilim kek veya en sevdiğiniz kafeden bir kahve gibi bir ikramla ödüllendirin. Ve bir şeyleri bitirmenin ne kadar iyi hissettirdiğini fark ettiğinizden emin olun!
3. Birinden sizi kontrol etmesini isteyin. Akran baskısı işe yarıyor! Kendi kendine yardım gruplarının arkasındaki ilke budur. Çevrenizden alacağınız geri bildirimin ne kadar faydalı olduğunu öğrenmek için, olumsuz geri bildirimin ne kadar önemli olduğuna dair içeriğimize mutlaka göz atın.
4. Geldiği gibi yapın. İşleri, başka bir gün içinde birikmelerine izin vermek yerine, ortaya çıktıkları anda ele alın.
5. İç sesinize kulak verin. Örneğin, “yapmaktan başka çarem yok” ve “yapmak zorundayım” ifadeleri, yaptığınız işte başka seçeneğiniz olmadığı anlamına gelir. Bu, kendinizi güçsüz hissetmenize ve hatta kendi kendinizi sabote etmenize neden olabilir.
6. Dikkat dağıtıcı unsurları en aza indirin. E-postanızı ve sosyal medyayı kapatın. Çalışırken televizyonun yanında herhangi bir yerde oturmaktan kaçının!
7. Her gün ilk iş olarak “bir fil yemeyi” hedefleyin! En sevmediğiniz işleri erkenden yapmaya çalışın. Bu size günün geri kalanında daha keyifli bulduğunuz işe konsantre olmanızı sağlayacaktır.

Bu püf noktalarını okuduktan sonra, yazımızın devamını okuyarak, erteleme hastalığı hakkında daha fazla bilgi sahibi olmanızı ve örnek durumları da gelecekte karşılaştığınızda nasıl karşı çıkabileceğinizi fark etmek için öğrenmenizi tavsiye ediyoruz:

Bir Erteleme Örneği

Cuma öğleden sonra ve saat işliyor. Saat beşten önce tamamlayip teslim etmeniz gereken iş için öfkeyle çalışıyor, daha önce başlamadığınız için sessizce kendinize küfrediyorsunuz.

Bu nasıl oldu? Ne yanlış gitti? Neden odağınızı kaybettiniz?

E-postaları yeniden okumak ve sosyal medyayı kontrol etmek için harcadığınız saatler, aşırı “hazırlık”, kahve molaları ve gelecek haftaya rahatça bırakabileceğiniz, hemen yapılması gerekmeyen işler için harcadığınız zaman vardı.

Tanıdık geliyor mu? Eğer öyleyse, yalnız değilsiniz!

Erteleme, çoğumuzun içine düştüğü bir tuzaktır. Aslında araştırmacı ve konuşmacı Piers Steel‘e göre yüzde 95’imiz bir dereceye kadar erteliyoruz. Yalnız olmadığınızı bilmek rahatlatıcı olsa da, sizi ne kadar engelleyebileceğini anlamak şaşırtıcı olabilir.

Anahtar Noktalar

• Erteleme hastalığı, kişinin yapması gereken işi ertelemesi ve yapmaktan kaçınması olarak tanımlanır.
• Erteleme hastalığı, iş performansının düşmesine, stres ve kaygıya sebep olabilir.
• Erteleme hastalığının nedenleri arasında, mükemmeliyetçi kişilik özellikleri, düşük özgüven, anksiyete bozukluğu ve depresyon yer alabilir.

Erteleme Tembel Olmakla Aynı mı?

Erteleme genellikle tembellik ile karıştırılır, ancak bunlar çok farklıdır.

Sandığımızın aksine erteleme aktif bir süreçtir – yapmanız gerektiğini bildiğiniz iş yerine başka bir şey yapmayı seçersiniz. Aksine tembellik ilgisizlik, hareketsizlik ve harekete geçme isteksizliği olduğunu gösterir.

Yapmanız gereken işi ertelemek, genellikle tatsız ama muhtemelen daha önemli bir işi görmezden gelmeyi, daha zevkli veya daha kolay olanı seçmeyi içerir. Örneğin, yetiştirmeniz gereken veri analizi işi yerine, en az bir ay süresi olan grafik prezentasyon işini hazırlamak gibi.

Ancak bu dürtüye teslim olmak ciddi sonuçlar doğurabilir. Küçük erteleme dönemleri bile bizi suçlu veya utanç verici hissettirebilir. Verimliliğin azalmasına ve hedeflerimize ulaşamamamıza neden olabilir.

Uzun bir süre ertelersek, işimizle motivasyonumuzu yitirebilir ve hayal kırıklığına uğrayabiliriz, bu da aşırı durumlarda depresyona ve hatta iş kaybına yol açabilir. Erteleme hastalığı psikolog desteği almanızı gerektirecek kadar ciddi bir hal alabilir.

Erteleme Hastalığı Tedavisi Nasıl Olur?

Ertelemeyi bırakmak istiyorsunuz ama erteleme hastalığı nasıl yenilir bilmiyorsanız, aşağıda önereceğimiz son derece kolay ve etkili yöntemleri deneyin:

Ertelediğinizin Farkına Varın

İş yükünüze yeniden öncelik vermek zorunda olduğunuz için bir işi erteliyor olabilirsiniz. Gerçekten iyi bir sebepten dolayı önemli bir işi erteliyorsanız, o zaman ille de ertelemek zorunda değilsiniz. Bununla birlikte, işleri süresiz olarak ertelemeye başlarsanız veya bir şey yapmaktan kaçınmak istediğiniz için odağı değiştirirseniz, bir süre sonra başa çıkamayacak hale gelebilirsiniz. Ayrıca şu durumlarda da erteliyor olabilirsiniz:

• Gününüzü düşük öncelikli işlerle doldurduğunuzda.
• Önemli olsa bile, yapılacaklar listenizde bir öğeyi uzun süre bıraktığınızda.
• E-postaları ne yapacağınıza karar vermeden defalarca okuduğunuzda.
• Yüksek öncelikli bir işe başlayıp, sonra kahve yapmak için dışarı çıktığınızda.
• Listenizdeki önemli görevlerle uğraşmak yerine, zamanınızı diğer insanların sizden yapmanızı istediği önemsiz görevlerle doldurduğunuzda.
• “Doğru modda” olmayı beklediğinizde veya bir görevin üstesinden gelmek için “doğru zamanı” beklediğinizde.

Erteleme Hastalığı Belirtileri

Erteleme hastalığı, kişinin yapması gereken işleri sürekli olarak ertelemesi ve son ana kadar bırakması olarak tanımlanır. Bu durum zaman içinde kişinin hayatını olumsuz yönde etkileyebilir ve hatta tükenmişlik sendromuna neden olabilir. Bu nedenle, erteleme hastalığının belirtilerini tanımak ve kendine yardım yöntemleri geliştirmek önemlidir.

1. Fiziksel Belirtiler

Ertelenen işlerin birikmesi, kişide fiziksel belirtilere neden olabilir. Bu belirtiler arasında baş ağrısı, kas gerginliği ve yorgunluk yer alır.

2. Duygusal Belirtiler

Ertelenen işlerin birikmesi, kişide duygusal belirtilere de neden olabilir. Kişi başaramama veya yetersizlik hissi yaşayabilir. Ayrıca, kaygı, depresyon ve korku gibi duygular da ortaya çıkabilir.

3. Davranışsal Belirtiler

Ertelenen işlerin birikmesi, kişinin davranışlarında da değişikliklere neden olabilir. Kişi savsaklama, aylaklık, üşengeçlik veya tembellik eğilimi gösterebilir.

4. İlişkisel Belirtiler

Ertelenen işler, kişinin ilişkilerinde de olumsuz etkilere neden olabilir. Kişi işle ilgili sorunlar nedeniyle diğer insanlarla zaman geçirmekten kaçınabilir veya işle ilgili stres nedeniyle diğer insanlarla tartışmalar yaşayabilir.

5. İşle İlgili Belirtiler

Ertelenen işler, kişinin iş hayatında da olumsuz etkilere neden olabilir. Kişi işle ilgili sorunlar nedeniyle tükenmişlik hissi yaşayabilir veya işle ilgili standartları karşılamakta zorlanabilir.

6. Bilişsel Belirtiler

Ertelenen işlerin birikmesi, kişinin bilişsel işlevlerinde de değişikliklere neden olabilir. Kişi bilgi eksikliği veya beceri eksikliği nedeniyle işleri tamamlayamayabilir veya mükemmeliyetçilik nedeniyle işleri tamamlamakta zorlanabilir.

7. Motivasyon Eksikliği

Ertelenen işler, kişinin motivasyon eksikliğine neden olabilir. Kişi işle ilgili motivasyon eksikliği nedeniyle işleri tamamlamaktan kaçınabilir.

8. Zaman Yönetimi Sorunları

Ertelenen işler, kişinin zaman yönetimi sorunları yaşamasına neden olabilir. Kişi işleri zamanında tamamlayamaz veya işleri öncelik sırasına koymada zorlanır.

9. Ödüllendirme ve Değerlendirme

Ertelenen işler, kişinin ödüllendirme ve değerlendirme süreçlerinde de sorunlar yaşamasına neden olabilir. Kişi işleri tamamlamakta zorlandığı için ödüllendirme alamayabilir veya işleri tamamlamadığı için değerlendirme sürecinde sorunlar yaşayabilir.

10. Beceri Eksikliği ve Geliştirme

Ertelenen işler, kişinin beceri eksikliği veya geliştirme ihtiyacı olduğunu gösterir. Kişi işleri tamamlamak için gerekli becerilere sahip değilse veya bu becerileri geliştirmesi gerekiyorsa, kendine yardım yöntemleri geliştirmelidir.

İpucu: Alternatif bir yaklaşım, “geciktirme sanatını” kullanmaktır. Araştırmalar gösteriyor ki, “aktif erteleme”, yani, diğer acil görevlere odaklanabilmek için bir şeye başlamayı kasten geciktirmek – işleri halletmek için daha motive hissetmenize neden olabilir. Baskı altında gelişen biriyseniz, bu strateji özellikle işe yarayabilir. Ancak, aktif olarak ertelemeye karar verirseniz, iş arkadaşlarınızı gereksiz, hoş olmayan ve istenmeyen baskılara maruz bırakmaktan kaçının!

Erteleme Hastalığınız Varsa

Eğer bir işi tatsız bulduğunuz için erteliyorsanız, hazzı geciktirmeye odaklanmaya çalışın. Araştırma dürtüsel insanların kısa vadeli kazanca odaklandıkları için erteleme olasılıklarının daha yüksek olduğunu gösteriyor. İşi tamamlamanın uzun vadeli faydalarını belirleyerek bunu kendinize yol gösterici olarak belirleyin. Örneğin, yıllık performans incelemenizi veya yıl sonu ikramiyenizi etkileyebilir mi?

Bir işi daha eğlenceli hale getirmenin bir başka yolu, ondan kaçınmanın tatsız sonuçlarını belirlemektir. Mesela işi tamamlamazsan ne olacak? Kişisel, takım veya organizasyon hedeflerinizi nasıl etkileyebilir?

Aynı zamanda, anlamı ve alaka düzeyine bakarak işinizi yeniden düzenlemek faydalı olabilir. Bir işin tatsızlığını genellikle abartabileceğimizi kabul etmek de önemlidir. Öyleyse bir deneyin! Sonuçta bunun düşündüğünüz kadar kötü olmadığını fark edebilirsiniz. Organize olmadığınız için ertelerseniz, organize olmanıza yardımcı olacak beş strateji şunlardır:

• Yapılacaklar Listesi hazırlayın. Bu, rahatsız edici veya çok zorlayıcı işleri “uygun şekilde” unutmanızı önleyecektir. Odaklanmanız gereken faaliyetlerin yanı sıra göz ardı edebileceğiniz etkinlikleri hızlı bir şekilde belirlemenizi sağlayacaktır.
• Zamanlama ustası olun. Eğer bu konuda zorlanıyorsanız, telefonunuza bir hatırlatıcı uygulama kurabilirsiniz. Hareket halindeyken büyük bir projeniz veya birden fazla projeniz varsa ve nereden başlayacağınızı bilmiyorsanız, bu araçlar zamanınızı etkili bir şekilde planlamanıza ve stres seviyenizi azaltmanıza yardımcı olabilir.
• En rahat zamanlarda en zor işlerin üstesinden gelin. Sabah mı yoksa öğleden sonra mı daha iyi çalışıyorsunuz? Ne zaman en etkili olduğunuzu belirleyin ve bu zamanlarda en zor bulduğunuz işleri yapın.
• Kendinize zamana bağlı hedefler belirleyin. İşleri tamamlamak için kendinize belirli bir son tarih (deadline) belirlemek, hedeflerinize ulaşmanız için sizi yolda tutacak ve ertelemeye zamanınız olmadığı anlamına gelecektir!

Projeleri bunaltıcı bulduğunuz için ertelemeye yatkınsanız, onları daha yönetilebilir parçalara ayırmayı deneyin. Projelerinizi daha küçük parçalar halinde düzenleyin ve bitirmek yerine başlamaya odaklanın. Önce hızlı ve küçük işlerle başlayın. Bu “küçük kazançlar” size bir başarı duygusu verecek ve daha büyük bir proje veya üzerinde çalıştığınız hedeften daha az bunalmış hissetmenizi sağlayacak.

Sıkça Sorulan Sorular