Küreselleşme ya da globalleşme olarak bilinen bu kavram son derece önemli ve yaygın bir kavramdır. Genel olarak küreselleşme, endüstriyel olarak genişleme ve kitle iletişim araçlarının yaygın bir hale gelmesine paralel olarak ise ekonomik, kültürel ve siyasal düzeyde toplum ilişkilerinin uluslararası bağlamda yaygınlaşması olarak ifade edilebilmektedir.
Yapılan araştırmalara göre göre globalleşme olgusu kapitalist dünya ekonomisi, ulus devlet sistemleri, askeri düzen ile uluslararası iş bölümü olacak şekilde 4 boyutta ele alınmaktadır. Küreselleşme kavramını tarihsel bir süreç bağlamında sürekli genişlemekte olan bir toplum ilişkisi olarak edilen küreselleşme;
- Oluşum aşaması
- Başlangıç aşaması
- Kalkış aşaması
- Mücadele aşaması
- Belirsizlik aşaması olarak gruplandırır.
Başka tanımlara göre küreselleşme kavramı ekonomik bir temelden yola çıkan ve kapitalist düzenin gelişmesi ile kültürel ve ekonomik yönde büyüyen bir kavram olarak ifade edilmektedir. Bazı araştırmacılar kapitalist ekonominin küreselleşme kavramı ile olan ilişkisini gelişmiş ülkelerin yararına ve az gelişmiş ülkelerin ise zararına işleyen eşitliğe dayalı olmayan ilişkiler ürettiğini ifade etmektedir.
Küreselleşme,
- Sömürüyü daha da yaygınlaştırdığı, tüketim çılgınlığını arttırdığı için küreselleşme kötü bir şey,
- İletişim olanaklarını arttırdığı, kültürel etkileşimi ve bilgiyi daha da yaygınlaştırdığı için de iyi bir şey
olarak değerlendirilebilir.
Küresel Kentleşme
Globalizasyon kavramı genel olarak sosyal, ekonomik, kültürel ve siyasal yönlere sahip olan bir süreçtir. Bu kapsamda son derece geniş bir yelpazeye hitap ettiğini söylemek mümkündür. Küreselleşmenin bir diğer etkileme alanı ise kentlerdir. Globalizasyon kentlerin sosyal, ekonomik, mekânsal, kültürel, siyasal alanlarını pek çok anlamda etkilemektedir. Ancak küreselleşme süreci her kentin uluslararası bir sermaye, ticaret ve yatırımdan aynı anlamda ve oranda yararlanmasını ifade etmez. Dış ticaret genel olarak pek çok kente yönelmekte olup gelişmekte olan ülke kentlerinin de bu faydalardan yararlanabilmesini mümkün kılar.
Küresel Demografi
Küresel demografi, yapılan araştırmalardan elde edilen sonuçlara göre Demografik Dönüşüm Kuramı ile açıklanan bir kavramdır. Demografik Dönüşüm Kuramı, ölüm ve yüksek doğurganlık hızlarının bulunduğu bir durum nedeni ile bu hızların düştüğü, doğumların bilinçli bir şekilde kontrol altına alındığı yeni bir düzeni ifade etmektedir. Küresel demografik dönüşüme ilişkin olarak kuram da öncelikle doğurganlık geçişi ile ilgili veriler, daha sonra ise ülkelerin gruplandırılması ve ülkelerin gruplarına göre demografik dönüşüm profilleri incelenmektedir.
