Paranoid kişilik bozukluğu diğer kişilerin her hareketini kendisine yapılmış bir hakaret veya tehdit olarak algılamaktır. Aşırı duyarlılığa sahip paranoid bireyler, kendilerinde bu hastalığın olduğunu gizlemeyi başarırlar. Doğal ve tedavi edilebilir bir rahatsızlık olarak değerlendirilse de, kişinin tedaviye ikna olması uzun sürmektedir. Oldukça yoğun sanrı ve hezeyanları olan bu kişiler, insanlara ve topluma karşı güvensizdirler.
Paranoid Kişilik Bozukluğu Belirtileri
Paranoid kişilik bozukluğu belirtileri dendiğinde daha çok topluma ve insanlara karşı aşırı kuşku duymak ön plandadır. Paranoid bireyler, hiç kimseye güvenmezler ve herkese karşı sadece kendilerinin doğru olduklarını düşünürler. Bu durum, kişinin hayatını oldukça olumsuz etkilediği gibi, bireyin yalnızlaşmasına da sebebiyet verir. Çünkü kimseye güvenmedikleri için her zaman şüpheci girişimlerde bulunan bireyler, en sonunda çevreleri tarafından irrite edici olarak algılanırlar. Detaylandırmak gerekirse şunlar söylenebilir;
- Başarısızlıktan ve aşağılanmaktan aşırı derecede korku duymak
- Karşılaştığı kötü davranışları hiç affetmemek ve kindar olmak
- Kuşkucu, kıskanç ve çekemeyen bir yapıya sahip olmak
- İlişki kurmada zorluk ve ekip çalışması yapamamak
- Tartışmalarda her zaman haklı olduğuna duyulan inanç
- Sorumluluktan ve suçu üstlenmekten kaçınmak
- En sıradan davranışların dahi kendilerine karşı kötülük olduğunu düşünmek
- İnsanların sadık olmadığına dair sürekli şüphe ve güvensizlik
- Kendini korumak için aşırı saldırganca tavırlar
- Paranoid kişilik bozukluğu sebepleri içinde en önemlisi, başkalarını suçlamak
- Sabit fikirli, inatçı ve katı bir yapıya sahip olmak
- Kızmaya, öfkelenmeye ve agresifleşmeye hazır olma
- Otoriteye karşı başkaldırmak (paranoid kişilik bozuklukları özellikleri içinde en baskını)
- Ukalalık, kendine aşırı güvenmek, herkesten üstün birisi olduğuna duyulan inanç
- Yalan söylemek ve var olan gerçekleri farklı göstermek
Görüldüğü gibi paranoid kişilik bozukluğu belirtileri, kişinin ağır bir şüphe duygusu yaşadığına ve çevresindekilere bu şüphe perspektifinden baktığına işaret etmektedir. Bu durumu yaşayan bireyler, bir psikoterapist veya psikologdan randevu alarak durumları üzerine görüşme yapabilirler.
Paranoid Kişilik Bozukluğu Nasıl Anlaşılır?
Paranoid kişilik bozukluğu, bireyin sürekli karşısındaki kişiye güvensizlik ve şüphe duymasıyla anlaşılır. Bu durumu yaşayan bireyler, kendilerinin en üstün olduğunu ve diğer herkesin, her şeyin bir hiç olduğuna inanırlar. Bu rahatsızlığı etkileyen en önemli faktörlerden birisi de, çocuklukta kötü bir aile deneyimi geçirmek ve ebeveynlerden birinin aşırı baskıcı olmasıdır. Anne veya baba, çocuğuna karşı sürekli eleştirel ve güvensiz olduğu için yetişkin olan çocuk, kimseye güvenmemekte ve herkesi eleştirmektedir.
Paranoid Kişilik Bozukluğu Nasıl Tedavi Edilir?
Paranoid kişilik bozukluğu tedavisi, psikolog veya psikiyatr aracılığı ile olur. Bazen uzun seanslar gerektiren durumlarda, bir psikoterapist ile çalışılabilir. Derin bilinçaltı çalışmaları ve travmaların keşfedilmesi için farklı terapi teknikleri denenebilir. Bireyin de tedaviye istekli olması, tedavinin daha kolay sonuç vermesini sağlamaktadır. Çok ağır bir vaka ise, ilaç tedavisi veya hastanede yatarak tedaviye başvurulabilir.
Paranoid Kişilik Bozukluğu Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Paranoid kişilik bozukluğu tedavi edilmezse, kişinin durumu ağırlaşır ve şizofreniye kadar gidebilir. Çünkü paranoid bozukluk ilerdiğinde, şizofreni eğilimler görülmektedir. Bireylerin bir psikolog veya psikiyatr ile görüşmesi elzemdir. Bunun yanında paranoid bireylerin aileleri de kişilere destek olmalı, onların yalnız olmadıklarını ve sevildiklerini hissettirmeleri gerekmektedir. Tüm psikolojik rahatsızlıkların temelinde sevgisizlik yatmaktadır. Yakınlarınıza sevgi göstererek, onların rahatsızlığı daha kolay atlamasına yardımcı olmalısınız.
Paranoid Kişilik Bozukluğu Geçer Mi?
Paranoid kişilik bozukluğu geçer. Bunun için bir tedavi sürecine girmek ve istekli olmak gerekmektedir. Eğer kişi iyileşmek istemezse, o halde bir çözüm bulunamaz. Her zaman kişilerin kendilerini iyileştirmek için, iç dünyalarını harekete geçirmeleri gerekir. Şüphe ve kuşku ağır bastığında bu bireylerin gözü döner ve dünyayı unuturlar. Bu yüzden tedavi edilip, rahat bir yaşam sürme haklarını kendi elleri ile almaya hazır olmalılar.
Paranoid Kişilik Bozukluğu ve Paranoid Şizofreni Farkı
Paranoid kişilik bozukluğu ve şizofreni farkı dendiğinde paranoid birey, normal görünür ve normal davranır. Şizofreni olan birey, daha anormaldir ve onda bir psikolojik durum olduğu hemen anlaşılır. Paranoid durum yaşayan kişileri tanıdıkça anlayabilir ve onların izin verdiği kadar dünyalarına dahil olabilirsiniz. Bu sebeple psikolojik bir rahatsızlık olduğunun anlaşılması, ancak şüphelerin krize dönüşmesi ile gerçekleşir.
Paranoid Düşünce Ne Demek?
Paranoid düşünce, her şeye karşı duyulan güvensizlik demektir. Hiç kimseye güven duyulmaz ve herkese karşı bir memnuniyetsizlik vardır. Küçük hatalar dahi affedilmez ve kin tutulur. Böyle düşünen bireyler, 10 sene önce yaşadıkları bir olaya duydukları nefreti hala canlı tutabilirler. Her şeyi kendilerine karşı yapılmış bir tehlike ve tehdit içeren durum olarak değerlendirirler. Böyle düşünmek kişiyi günden güne bitirdiği gibi, ileride şizofreniye kadar gidebilmektedir.
Tedavi için bir psikolog veya psikoterapist ile görüşmek, hem sorunun derinliklerine inmek hem bu duruma bir son verebilmek için son derece önemlidir. Oldukça zor ve hayat kalitesini düşüren, sanrı gibi gerçek-dışı düşünceler hakimdir.
