Yüksek gerilim hattı, elektrik üretim merkezlerinden yerleşim yerlerine elektriğin iletilmesini sağlayan hatlardır. Bu hatlarda çok yüksek voltaj değerlerinde elektrik bulunduğu için ismine yüksek gerilim hattı denilmektedir. Kendi aralarında iki ayrı gerilim seviyelerine ayrılmaktadır. İlk grupta 1000 ile 245 bin volt, ikinci grupta ise 245 bin ile 300 bin volt olan enerji bulunur.
300 bin volttan daha yüksek olan hatlar ise çok yüksek gerilim hattı olarak anılır. Yüksek gerilim hatlarının döşenmesi elektrik üretim alanında olan santraller ile yerleşim birimleri arasındadır. Santralden yerleşim yerine uzanan hat boyunca 100 bin ile 300 bin volt arasında elektrik bulunur. Bu elektrik doğrudan abonelere dağıtılmaz. Dağıtıcılara gidilerek voltaj düşer ve aboneler düşük gerilimi elektrik alır. Genelde dağıtılmış olan elektrik ise 110 ile 220 volt arasındadır.
Yüksek Gerilim Hattı Ne İşe Yarar?
Yüksek gerilim hattı işlevi olarak elektrik santralinde üretilen elektriğin dağıtılmasını sağlamaktır. Elektrik santralinde üretilen elektrik çok yüksek voltaj değerlerine sahiptir. Bu elektriğin santrallerden dağıtılması için ise yüksek gerilim hatları kullanılır. Yüksek gerilim hatları yapı olarak da büyük direklerden oluşur. Bu direkler ve kalın kablolar vasıtasıyla santralden çıkan elektrik dağıtım bölgelerine gider. Burada transformatör tesisleri yardımı ile elektriğin voltu düşürülür ve abonelere ulaşan elektrik düşük elektrik hatları sayesinde mümkün olur. Bu kapsamda yüksek gerilim hatları santralde üretilmiş elektriğin dağıtılması için görev görür.
Yüksek Gerilim Hattı Zararları
Yüksek gerilim hattı zararları beraberinde getirebilir. Emniyet açısından çeşitli riskleri oluşturabilir. Çünkü bu hatlarda çok yüksek volt değerlerinde elektrik bulunur. Özellikle gerekli önlem ve tedbirlerin alınmaması hattın geçtiği çevre için risk yaratabilir;
- Yüksek gerilim hatlarında yüksek volt değerlerinde elektrik bulunur. Bu kapsamda yapılan çalışmalar hattın yakında olan yerleşim yerlerinde yaşayanların bu durumdan etkilendiğini göstermiştir. Özellikle çocuklar için yüksek gerilim hatları lösemi gibi hastalıklara yol açabilir.
- Hattan yayılan elektrik dalgaları beyin üzerinde olumsuz etkiye neden olabilir. Bu kapsamda yapılan araştırmalar yüksek gerilim hattı yakınında oturanlarda beyin kanserinin daha sık olduğunu tespit etmiştir.
- Hatlardan yayılan manyetizmaya sürekli olarak maruz kalınması göğüs kanserini de tetikleyebilir.
- Elektromanyetik alanların ayrıca doğum ve üreme, davranış değişiklikleri ve nöroendokrin sistemde etkilere yol açtığı da araştırmalar da gösterilmiştir.
Bunun yanında hatlarda meydana gelebilecek olası bir kopuş durumunda da etrafa yüksek volt değerlerinde elektrik yayılmasına yol açacağından yüksek gerilim hatlarının yakınında bulunmak büyük riskler oluşturabilir.
Yüksek Gerilim Kullanım Amacı
Yüksek gerilim kullanım amacı, yüksek volt değerlerinde olan elektriğin yerleşim yerlerinde olan dağıtım merkezine iletilmesidir. Elektrik üretildiğinde çok yüksek volt değerlerine sahip olur. Termik veya hidroelektrik santrali gibi alanlarda elde edilen elektriği doğrudan kullanmak mümkün değildir. Öncelikle elektriğin düşük volt seviyesine getirilmesi gerekir. Bunun için de santralden elektrik düşürme işleminin yapılacağı dağıtıcılara yüksek gerilim hatları ile tanışır. Taşınan elektrik, merkezlerde işlenir ve daha sonra doğrudan yerleşim yerlerinde kullanılmak için yine elektrik hatları ile dağıtılır.
Yüksek Gerilim Hattı Geçen Ev Alınır mı?
Yüksek gerilim hattı geçen ev alınır mı sorusu ev alacaklar için önemli konulardan birisidir. Yüksek gerilim hatlarında şehir içi elektrik iletiminde kullanılmak üzere 220 volt elektrik taşımakta olan hatlara kıyasla çok yüksek voltlarda elektrik bulunur. Konuyla ilgili yapılan araştırmalar kapsamında yüksek gerilim hattının 600 metre yakınında yer alan tüm yaşam alanları için bu durum tehlike yaratmaktadır.
Yüksek gerilim hatları genel olarak şehir dışına kurulur ve insan sağlığı ile çevre güvenliğini tehlikeye atmayacak şekilde yapılır. Ancak emlak sektörünün hızlı şekilde gelişmesi çevresi boş olan hatların etrafının da kısa sürede dolmasını sağlamıştır. Bu durum da ev alacaklar için risk yaratır. Ev almak isteyenler şayet mülkün yakın çevresinde yüksek gerilim hattı bulunuyorsa temkinli davranmalıdır.
Yüksek Gerileme Neden İhtiyaç Duyulur?
Yüksek gerilime ihtiyaç duyma sebebi santralde üretilmiş olan elektriğin dağıtımının yerleşim yerlerine iletilmesidir. Elektrik üretim santralleri yapıları itibariyle şehir merkezlerinin içine ve çok yakınına kurulamaz. Bu durumda yerleşim yerlerinden uzakta bulunan santrallerden üretilmiş olan elektriğin dağıtılması için yüksek gerilim hatları kullanılır.
Yüksek Gerilim Hattı Direkleri Kaç Metre?
Yüksek gerilim hattı direkleri metre olarak değişmektedir. Hat uzunluğu kilometrelerce devam ederken hat boy uzunlukları ise 16 metre ile 80 metre arasında değişmektedir. Hatların yerden yüksekliği taşınan elektrik seviyesine ve yerleşim yerlerinin yakınlığına göre değişmektedir. Hatlar yerleşim yerlerine mesafe olarak ne kadar uzak olursa risk açısından da o derece rahatlık sunar.
Tarladan Yüksek Gerilim Hattı Geçerse Ne Olur?
Tarladan yüksek gerilim hattı geçerse tarla sahibi tazminat talebinde bulunabilir. Enerji nakil hatlarının mülkiyeti olan tarlalardan geçmesi halinde kişilere ödeme yapılması gerekmektedir. Ödeme yapılmadan tarladan yüksek gerilim hattı geçirilmesi mümkün değildir. Tarlanın aktif ekilmesine veya boş bırakılmış olmasına da dikkat edilmemektedir.
Yüksek Gerilim Hattından Ne Kadar Elektrik Geçer?
Yüksek gerilim hatlarından 1000 volttan 300 bin volta kadar elektrik akışı sağlanır. Volt miktarı ana dağıtıcı ve uzatma hatları olarak değişir. Örneğin doğrudan santralden çıkan hattın voltaj değeri yüksektir. Ancak ana dağıtım noktasından başka bölgeye yönlendirilmiş yüksek gerilim hatlarında daha düşük elektrik iletimi olur.
Yüksek Gerilim Hattı Kanser Yapar mı?
Yüksek gerilim hattı kanser yapabilir. 1970’li yıllardan itibaren bu konuda yapılan çalışmalar hatlardan yayılan elektromanyetik dalgaların beyin ve göğüs kanseri üzerinde etkili olduğunu göstermektedir. Çok yüksek elektromanyetik dalga olduğu için hatlara yakın olmamak kanser riski oluşturmamak için önemlidir.
