Durum hikayesi, hayattan bir kesiti ele alan, serim, düğüm ve çözüm bölümleri içermeyen hikaye türüdür. En önemli temsilcilerinden biri Anton Çehov olduğundan Çehov tarzı hikaye de denir. Bu tür hikayeler genellikle gündelik yaşamı konu alır, belirli bir başı ve sonu yoktur. Okuyucuda merak ya da heyecan uyandırmayı değil, hayal gücünü çalıştırmayı amaçlar. Dünya edebiyatında ve modern Türk edebiyatında pek çok yazar başarılı durum hikayesi örnekleri vermiştir.
Durum Hikayesi Temsilcileri Kimlerdir?
Durum hikayesi türünün dünyadaki temsilcileri, Anton Çehov, Virginia Woolf ve James Joyce’dur. Bu yazarlar bilinç akışı ve iç monolog gibi teknikler kullanarak başarılı durum hikayesi örnekleri vermiştir. Anton Çehov, durum hikayesi türünün kurucusu kabul edilir, bu hikaye türü onun ismi ile de anılmaktadır.
Durum Hikayesi Türk Temsilcileri Kimlerdir?
Bu türün Türk temsilcileri, Memduh Şevket Esendal, Sait Faik Abasıyanık, ve Aziz Nesin’dir. Bu yazarlar Türk edebiyatının en başarılı durum hikayesi yazarları arasındadır. Memduh Şevket Esendal’ın Hava Parası, Aziz Nesin’in Şimdiki Çocuklar Harika, Sait Faik Abasıyanık’ın Mahalle Kahvesi ve Havada Bulut hikayeleri durum hikayesi türünün başarılı örneklerindendir. Durum hikayesi, modern Türk edebiyatında oldukça popüler bir türdür.
Durum Hikayesi Özellikleri Nelerdir?
Durum hikayesinin genel özelliklerini sıralamak gerekirse:
- Bir olaydan çok bir tema işlenir.
- Hayattan bir kesit sunar.
- Yer ve zaman çoğu kez belirsizdir, okuyucunun hayal gücüne bırakılır.
- Karakterler ve mekanlar ile ilgili genel tanımlamalar yapılır.
- Bilinç akışı ve iç monolog yöntemlerine sıklıkla yer verilir.
- Betimleyici anlatım sıklıkla kullanılır.
- Serim, düğüm ve çözüm bölümleri yoktur.
- Hikaye kahramanları günlük hayatın içinden, sıradan kişilerdir.
- Okuyucuda heyecan ve merak duygu uyandırma amacı yoktur.
- Günlük hayatın sıradan olaylarını konu eder.
- Sonu çoğu kez muallaktır.
- Kahramanların ve mekanların özellikleri okuyucuya doğrudan aktarılmak yerine sezdirilir.
- Çehov tarzı hikaye olarak da bilinir.
- Giriş gelişme ve sonuç bölümleri arasında net geçişler yapılmaz.
- Türk edebiyatında en önemli temsilcileri Sait Faik Abasıyanık, Memduh Şevket Esendal ve Aziz Nesin’dir.
Çehov Tarzı Öykülerde Olay Ağırlıklı Mıdır?
Çehov tarzı hikayelerde olay ağırlıklı değildir, durum ağırlıklıdır. Çehov tarzı hikaye, diğer adı ile durum hikayesi, serim düğüm ve çözüm bölümlerinden oluşan bir olayı değil, günlük hayattan bir kesiti yani bir durumu konu alır. Bu tür hikayeler okuyucuda merak duygusu uyandıracak belirli bir olayı değil, günlük hayatın içindeki sıradan olaylar silsilesini ele alır. Bu nedenle genellikle ana konusu bir olaydan çok bir duygu durumudur. Durum hikayelerinde zaman, mekan ve detaylar genellikle tüm detayları ile anlatılmaz ve okuyucunun hayal gücüne bırakılır. Olay ağırlıklı hikayelerde ise zaman, mekan ve kişiler detaylı biçimde okuyucuya tanıtılır.
Sabahattin Ali Çehov Tarzı Mı?
Türk edebiyatının başarılı hikayecilerinden Sabahattin Ali’nin öyküleri Çehov tarzı değildir. Toplumcu gerçekçi türde eserler veren Ali, eserlerinde genellikle belirli bir olayı işlemektedir, serim düğüm ve çözüm bölümlerinde oluşur. Bu nedenle hikayeleri Maupussant tarzı, diğer adı ile olay hikayeleridir.
Durum Hikayesi Örneği
Başarılı durum hikayesi yazarları ve bunların bazı eserleri şöyle sıralanabilir:
- Anton Çehov – Üç Yıl, Bir Taşralının Hikayesi
- Virginia Woolf – Pazartesi ya da Salı, Perili Ev, Kew Parkı
- James Joyce – Eveyln, Ölüler
- Aziz Nesin – Şimdiki Çocuklar Harika, Gül ya da Ağla
- Memduh Şevket Esendal – Hava Parası
- Sait Faik Abasıyanık – Mahalle Kahvesi, Alemdağ’da Var Bir Yılan, Havada Bulut
