Edebi makale, yazılan metnin içeriğinin sanat, edebiyat ve düşünce üzerine olduğu yazı türüdür. Yazarlar, ele aldıkları konunun kavramsal çerçevesini çeşitli edebi kuramlar ve perspektifler ışığında düzenlerler. Araştırmanın genel manada, giriş, teorik çerçeve, yöntem, bulgular, analiz ve sonuçtan oluşması gerekir. Klasik makale yazımından bir farkı olmadığı gibi, sadece içerik bakımından türü farklıdır.
Edebi Makale Nasıl Yazılır?
Edebi makale, klasik bilimsel metin yazım yöntemlerinin uygulanması ile yazılır. Bu durumda, giriş, teorik çerçeve, yöntem, bulgular, analiz ve sonuç kısmının verilmesi gerekir. Unutulmaması gereken asıl nokta, sonuç kısmında tartışma ve önerilere de yer vermenin dikkat çekici olduğudur. Bir araştırmacının, araştırmasının diğer araştırmalar ile ne derece denk veya alan yazına ne derece katkı yaptığı konusunda bilgi vermesi gerekir. Detaylandırmak gerekirse şunlar söylenebilir;
- Makalenin giriş ve teorik bölümünün yazılması
- Yöntem, bulgular ve sonuç kısmının yazılması
- En son Türkçe ve İngilizce özetinin yazılması
- Edebi makale yazarken, edebi türün getirdiği kurallara dikkat edilmesi
1) Makalenin Giriş Ve Teorik Bölümünün Yazılması
Metni yazarken önce giriş kısmında konu ile ilgili genel bir bilgi verilmelidir. Bu kısımda, amaç ve önem gibi yazının neden yazıldığını anlatmanız gereken bazı bölümler bulunur. Ardından ana başlıklarda numaralandırma yaparak kavramsal çerçevenizi yazmanız gerekir.
2) Yöntem, Bulgular Ve Sonuç Kısmının Yazılması
Araştırmanızda kullandığınız yöntem ve tekniklerin bulgulara uyarlamasının doğru olmasına dikkat etmeniz gerekir. Bunun yanında bulguların verilmesi ve ardından bir değerlendirme yapılıp sonuç bölümünün yazılması önemlidir.
3) En Son Türkçe Ve İngilizce Özetinin Yazılması
Edebi makale yazarken, yazınızın sanatsal yönünün ne derece alan yazına katkı sağladığını özet kısmında belirtmeniz gerekir. Yani, tamamlanmış çalışmanın en genel hatları ile Türkçe ve İngilizce özetini yazmanız önemlidir.
4) Edebi Makale Yazarken, Edebi Türün Getirdiği Kurallara Dikkat Edilmesi
Örneğin, içerik analizi yapmayı düşündünüz ve bir kitabı kavramlar ile inceleyeceksiniz. O halde, hem dilinizin bu türe uygun olması hem de analizinizin alanınızın getirdiği kurallara uyması beklenir.
Edebi Makale Özellikleri Nelerdir?
Edebi makale özellikleri dendiği zaman, genel anlamda yazının türe uygun yazım kurallarını taşıyıp taşımadığı ve konunun ne derece aktarıldığı önemlidir. Bilimsel bir yazı yazıldığında, alanınız edebiyat veya sanat gibi dallar olabilir ve buna yönelik bir aktarım benimsemeniz gerekir. Yazıda, önce amacınız ve neden bu çalışmayı yaptığınızı ifade eden bir genel alan yazın olmalıdır. Gövde bölümünüzde kavramsal perspektif, yöntem ve bulguları başlıklar halinde verebilirsiniz. Detaylandırmak gerekirse şunlar söylenebilir;
- Kavramsal çerçevesi edebi makale özelliklerine uygun olmalı
- Sanat kuramları kullanılabilir
- Şiir, deneme, roman, öykü analizi olabilir
- Biçimsel kurallara uyulmalıdır
- Yazı dili sade ve anlaşılır olmalıdır
Gördüğünüz gibi edebi makale özellikleri, klasik makale yazımından farklı değildir. Sadece, içerik olarak edebiyata ve sanata uygun kavramlar ve teoriler kullanılarak yazılmalıdır.
İlginizi Çekebilir: Derleme Makale Nedir? Kaç Sayfa Olur?
Edebi Makale Konuları Ne Olabilir?
Edebi makale konuları, sanat, edebiyat ve görsel sanatlar gibi türlerin alan yazınından çıkma metinler olabilir. Bu metinlerde, yazar kendi görüşünü sade ve aynı zamanda kaynaklara dayandırarak bilimsel bir biçimde vermelidir. Mesela, resim bölümünden bir yazar analiz yapıyorsa, resmi değerlendirmesi gerekir. Bunlar, hem sanat bilgisi hem açı hem çizim gibi bilgiler gerektirdiğinden sadece yoruma dayanmaz. Detaylandırmak gerekirse şunlar söylenebilir;
- Şiir incelemesi
- Kitap analizi
- Resim analizi/ yorumu
- Edebi makale konuları içinde öykü incelemesi ve yorumu
- Edebiyat ve sanatın diğer alanlar ile ilişkisini inceleyen metinler
Anlaşıldığı üzere, edebi makale konuları daha çok alan içinde sınırlıdır. Öykü, deneme, roman gibi türlerin incelemeleri veya birbirleri ile kıyaslamaları da yapılabilir. Önemli olan alan hakkında bilgi sahibi olmak ve bunu doğru yorumlamaktır.
Edebi Makale Örnekleri
Edebi makale örnekleri, yazının alan hakkında bilgi içermesi ve ele alınan konunun doğru yorumlanması gereklidir. Örneğin, roman üzerine bir inceleme yazılacaksa bunu yazan kişinin kitabı okuması ve uygun kavramlarla tespitini açıklaması gerekir. Yazarın kendi görüşlerinin yanında, alanın getirdiği kavramların da kesinlikle kullanılması ve bununla yorumların desteklenmesi gerekir. Detaylandırmak gerekirse şunlar söylenebilir;
- Ömer Seyfettin – Yeni Lisan
- Ziya Paşa – Şiir Ve İnşa
- Edebi Makale örnekleri içinde en dikkat çeken isim: Halit Ziya Uşaklıgil – Sanata Dair
Görüldüğü gibi, edebi makale örnekleri dendiği zaman Türk edebiyatından çeşitli isimler zikredilir. Tümü de, alana oldukça önemli katkılar ve eserler bırakmış oldukları için ilgililer için çok faydalı olacaktır.
6 Basit Adımda Makale İncelemesi Nasıl Yapılır? başlıklı makalemizi okuyarak, edebi makalelerin nasıl inceleneceği konusunda da bilgi sahibi olabilirsiniz.
