Makale incelemesi, akademik olarak bir makalenin kritik edilmesine verilen isimdir. Bir makale incelemesi yaparken dikkat etmeniz gereken temel kurallar vardır. Bu temel kurallara dikkat ettiğinizde makale incelemenizi başarılı bir şekilde sunabilirsiniz.
Makale Değerlendirmesi Nasıl Yapılır?
Makale değerlendirmesi, incelenen metnin içeriğinin ve biçiminin yöntem ve kullanılan tekniklere uygun olup olmadığının incelenmesidir. Aynı zamanda, ele alınan konunun analiz yöntemi ile uygun olması gerekir. Araştırmayı yapan kişinin bulguları ve verileri düzenleme stili, kullandığı format hepsi bir bütün olarak irdelenir. Makale incelemesi, hakemli dergi bünyelerinde kör hakem tarafından yapılabildiği gibi, bir meslektaşın da yorumlaması ile yapılabilir. Detaylandırmak gerekirse şunlar söylenebilir;
- Metnin bütüncül olup olmadığına bakmak
- Makale incelemesi yaparken kullanılan yöntem ve tekniklerin uygunluğunun kontrolü
- Bulgular ve sonuç kısmının doğru verilip verilmemesi
- Makale değerlendirmesi içerisinde en önemlisi biçim kurallarına uygunluk
- Bilimsel dil kullanımının kontrolü
- Eleştirel olma ve alana katkı sağlama durumunun kontrolü
1Metnin Bütüncül Olup Olmadığına Bakmak
Makale karşılaştırması yaparken, genelde metinlerin bütüncül bir tarzı olup olmadığına bakılır. Bunun sebebi, okuduğunuz yazının anlamlı bir bütünü ifade edip etmiyor oluşunu anlamaktır. Bu sayede, ele alınan konunun okuyucuya ne kadar geçtiği ve araştırmanın ne kadar yapısal olduğu açığa çıkar.
2Makale İncelemesi Yaparken Kullanılan Yöntem Ve Tekniklerin Uygunluğunun Kontrolü
Metinde kullanılan yöntemin ve tekniğin ele alınan konu ile uyumlu olması ve doğru sonuçlara ulaştırabilmesi gerekir. Bu kapsamda, içerik analizi yapmış bir metnin analizin getirdiği kurallara uyması beklenir.
3Bulgular Ve Sonuç Kısmının Doğru Verilip Verilmemesi
Makale incelemesi yaparken, ele alınan konunun doğru yöntem ile sonuca ne şekilde ulaştırıldığına dikkat edilir. Böylelikle, elde edilen bulguların doğru bir şekilde verilmesi ve en sonunda sonuç bölümünde bulguların yorumları dahilinde varılan kanı değerlendirilir.
4Makale Değerlendirmesi İçerisinde En Önemlisi Biçim Kurallarına Uygunluk
Metin içerisindeki anlamın veriliş tarzından ziyade, yazının biçimsel tekniklerinin doğru olmasıdır. Yayın organının sizden istediği yazım kurallarına riayet etmeniz gerekir. Buna uygun biçimsel düzenlemelerin yapılması oldukça önemlidir.
5Bilimsel Dil Kullanımının Kontrolü
Makale analizi yapılırken dikkat edilmesi gereken nokta, kullanılan dilin akademik bir tarzda yazılıp yazılmamış olmasıdır. Özellikle, ‘yapıldı’, ‘yaptı’ gibi cümleler yerine, ‘olmuştur’, ‘yapılmaktadır’ gibi cümleler kullanılmalıdır.
6Eleştirel Olma Ve Alana Katkı Sağlama Durumunun Kontrolü
Bir akademik makalenin kesinlikle eleştirel bir dile sahip olması ve alan yazına katkı sağlaması gerekir. Ortaya yeni bir şey koymayan, yeni bir şey söylemeyen bir metin bilimsel sayılmamaktadır.
Makale İncelerken Nelere Dikkat Edilir?
Makale incelerken, giriş, metnin ana başlıkları, yöntem, bulgular ve sonuç kısmına dikkat edilir. Özellikle, bulguların yorumlanmasının ardından sonuç bölümünde genel bir değerlendirme yapılır. Bu değerlendirmenin, kavramsal çerçeve ile ne derece bağdaştığı ya da hipotezlerin sonuç ile ne derece doğrulandığı gibi mevzular önemlidir. Analiz yaparken, bilimsel katkısı da göz önüne alınarak metnin okuyucuya verdiği mesajın ne olduğu da bir diğer önemli konudur.
Makale İnceleme Raporu Nasıl Hazırlanır?
Makale incelemesi raporu, değerlendirdiğiniz metnin sonucunda bilimsel anlamda uygun mu veya değil mi bunu tartıştığınız bir yazı hazırlamaktır. Genelde bu tip analizler, yayın organları tarafından seçilen ve isimleri gizlenen, alan ile ilgili bilgi sahibi olan diğer araştırmacı ekibinden oluşur. Bunun sonucunda, kişiler metinlerini kimin eleştirdiğini bilmezler ve hazırlanan değerlendirme yazısı dahilinde tekrar metin içinde düzeltme yapabilirler.
