Türk dili ve edebiyatı mezunları, lisansüstü formasyon alarak öğretmen olabilir. Ancak bu noktada öğretmenlik yapmak için gerekli olan belgeleri temin etmeleri gerekmektedir. 2020 yılına kadar Türk Dili ve Edebiyatı bölümü mezunları, formasyon eğitimi veren üniversitelerin programlarına katılarak, belirli hafta sonucunda sınavlara girerek öğretmenlik yeterlilik belgesi olarak kabul edilen formasyon belgesini alabiliyordu.
Uyarı: 21.09.2021’de alınan karara göre pedagojik formasyon tekrar gelmiştir. Usul ve esaslar için buraya tıklayınız.
Alınan belge sonucunda da devlette ya da özel eğitim kurumlarında Türk Dili ve Edebiyatı öğretmeni olarak görev yapabiliyorlardı. Ancak 2020 yılından sonra bu türden formasyon alma yöntemi ortadan kalkmış ve formasyon almak isteyenler lisansüstü eğitim ile formasyon alabilmektedirler.
Türk Dili ve Edebiyatı Mezunları Nasıl Formasyon Alır?
Türk Dili ve Edebiyatı mezunları, üniversitelerin Edebiyat fakültelerinde bulunan Türk Dili ve Edebiyatı bölümünden mezun olanlardır. Bu bölümün eğitim süresi dört yıl olup lisans düzeyinde eğitim verilmektedir. Bölümde Türk dilinin tarihsel gelişimi, Türkçeyi oluşturan kurallar ve Türk edebi eserleri incelenmektedir. Bu bölüm, eğitim fakültesi içerisinde yer alan Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenliğinden farklıdır.
Eğitim Fakültesi içerisinde yer alan bölümde öğrencilere formasyon bazında eğitim verilirken, Edebiyat Fakültesinde yer alan bölüm ise akademik olarak öğrencilere eğitim vermektedir. Bu yüzden Edebiyat Fakültesi mezunu olanların öğretmenlik yapmaları için formasyon almaları gerekir. Formasyon, 2020 yılı itibariyle lisansüstü şeklinde alınmaktadır.
Açık Öğretim Türk Dili ve Edebiyatı Formasyon Alabilir Mi?
Açık öğretim Türk Dili ve Edebiyatı mezunları da formasyon eğitimi alabilir. Açık Öğretim Fakültesinden mezun olanlar diploma olarak örgün eğitimden farksızdır. Bu yüzden AÖF’den mezun olanlar için de örgün eğitimden mezun olanların hakları aynı şekilde geçerlidir.
Türk Dili ve Edebiyatı Formasyon Kalktı Mı?
Türk Dili ve Edebiyatı bölümü başta olmak üzere, Eğitim Fakültesi dışında mezun olan adaylara yönelik formasyon kalkmıştır. Bunun yerine 29 Haziran 2020 tarihinde alınan karar ile lisansüstü düzeyde öğretmenlik mesleği uzmanlık programı açılmıştır. Başka bir ifade ile daha önceden formasyon programına katılan adaylar bu program sonucunda formasyon belgesi alıyordu. Ancak şimdi tezsiz yüksek lisans yaparak adaylar formasyon sahibi olabilmektedir. Daha önceden alınmış olan belgeler ise geçerliliğini korumaktadır.
Fen Edebiyat Fakültesi Mezunları Öğretmen Olabilir Mi?
Fen Edebiyat fakültesi mezunları formasyon ya da yeni adı ile öğretmenlik mesleği uzmanlık programı kapsamında öğretmen olabilmektedir. Bu bölümlerin dışında kalan fakültelerden ise formasyon belgesi alınmamaktadır. Örneğin Reklamcılık bölümünden ya da Hukuk bölümünden mezun olmuş kişiler formasyon programına katılamazlar.
Formasyon Olmadan Öğretmenlik Yapılıyor Mu?
Formasyon bir tür öğretmenlik ehliyeti olduğu için özelde ve devlet kuruluşlarında öğretmen olmak için formasyon gerekmektedir. Eğitim Fakültesi mezunu olanlar için bu eğitim gerekli değildir. Eğitim Fakültesinden mezun olanların formasyon yeterliliği var kabul edilmektedir. Ancak Fen Edebiyat fakültesinden mezun olanların formasyon almaları gerekmektedir.
Türk Dili ve Edebiyatı Formasyon Veren Üniversiteler
Formasyon kaldırılmış olmasına karşılık öğretmenlik mesleği uzmanlık programı henüz yasalaşmamıştır. Konuyla ilgili olarak Milli Eğitim Bakanlığı ve YÖK’ün çalışmaları devam etmektedir. Bu yüzden bu alanda formasyon veren üniversitelerin listesi de henüz yoktur.
Programın detayları ile belli olmuştur. Buna göre öğretmenlik uzmanlık programı tezsiz yüksek lisans olarak yapılacaktır. Tezsiz yüksek lisans halihazırda devlet ve vakıf üniversitelerinde ücretli yapıldığı için öğretmen olmak isteyenler de bu programa belirlenecek ücret karşılığında girecektir. Bunun yanında iki yıl sürecek olan program sonucunda adaylar tez hazırlamak durumunda değildir. Tez yerine adayların belirlenecek süreler kapsamında staj yapmaları gerekecek.
