Öğretmenlikte Alan Değişikliği Nedir? Kimler Yapabilir?

Öğretmenlikte alan değişikliği, öğretmenlerin MEB kapsamında belirlenmiş ve mezuniyete sahip oldukları yükseköğretim programı çerçevesinde atanabilecekleri başka alanlara geçişi ifade etmektedir. Başka bir deyişle uygun koşulları taşıyan ve MEB tarafından belirlenmiş alanlar içerisinde olan öğretmenler başka alanda öğretmen olabilmektedir. Normal koşullarda öğretmenlik mezun olunan alana yönelik olmaktadır. Örneğin Türkçe öğretmenliği bölümünden mezun olanlar Türkçe öğretmeni olmaktadır. Ancak alan değişikliği ile başka bir alanda öğretmenlik yapmak mümkündür.

Sözleşmeli Öğretmen Alan Değişikliği Yapabilir Mi?

Sözleşmeli öğretmen alan değişikliği yapamamaktadır. Alan değişikliği yapacak öğretmenler için MEB yayınlamış olduğu başvuru şartlarında kadrolu öğretmen ibaresini kullanmaktadır. Bu kapsamda sözleşmeli öğretmenler henüz kadrolu olmadıklarından alan değişikliği yapma hakları bulunmamaktadır.

Kimler Alan Değişikliği Yapabilir?

Kimler alan değişikliği yapabilir sorusu için şu şekilde yanıt verilmektedir;

• Mezun olunan yükseköğretim programı çerçevesinde alanları Fizik, Kimya, Biyoloji, Türk Dili ve Edebiyatı, Tarih, Coğrafya, İmam-Hatip Lisesi Meslek Dersleri olan ve ilköğretim kurumlarında Fen Bilgisi, Türkçe, Sosyal Bilgiler ve Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi alanlarında atama yapılan öğretmenler istedikleri halde mezun oldukları yükseköğretim programı çerçevesinde geçiş yapabilir.
• İlköğretim Türkçe, Sosyal Bilgiler, Matematik, Fen Bilimleri/Fen ve Teknoloji alan öğretmenliğinden mezun olanlar; Türkçe alanına Türk Dili ve Edebiyatı; Sosyal Bilgiler alanına Tarih ve Coğrafya; İlköğretim Matematik alanına Matematik; Fen Bilimleri/Fen ve Teknoloji alanına Fizik, Kimya ve Biyoloji bölümlerine alan değişikliği yapabilmektedir.
• Bunun dışında sınıf öğretmenleri, okul öncesi öğretmenler, anaokulu öğretmenleri alan değişikliği yapamamaktadır. Bu alanların değiştirilmesi için ise Talim ve Terbiye Kurulu tarafından belirlenecek olan şartlar geçerlidir.

Alan Değişikliği Hangi Branşlarda Olacak?

Alan değişikliği şu branşlardadır;

• Fizik, Kimya, Biyoloji, Türk Dili ve Edebiyatı, Tarih, Coğrafya, İmam-Hatip Lisesi Meslek Dersleri, Fen Bilgisi, Türkçe, Sosyal Bilgiler ve Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi, Fizik, Kimya ve Biyoloji.

Alan Değişikliği Yapan Öğretmenler Geri Dönebilir mi?

Alan değişikliği yapan öğretmen geri dönüş yapabilmesi için belirli şartları yerine getirmesi gerekmektedir. MEB tarafından belirlenen koşullar çerçevesinde il dışı alan değiştirip daha sonra pişman olarak geri dönüş yapmak isteyenlere şans tanınmaktadır. Ancak il içi alan değiştirenlere tekrar eski alanlarına dönüş yapma olanağı verilmemektedir.

İki Üniversite Bitiren Öğretmen Alan Değişikliği Yapabilir mi?

İki üniversite bitiren öğretmen alan değişikliği yapabilir. Birden fazla alanda öğretmenliğe başvuru hakkı olanların, bu alanlardan birisine ait formasyon belgesi diğer alanlar için de geçerli olmaktadır. Bu kapsamda ikinci üniversite bitirmiş olan öğretmen bitirdiği bölümü MEBBİS bilgilerine işletmesi halinde okuduğu alanın karşılığı olan alana geçiş yapabilmektedir. Bu yöntem lisans mezuniyeti için geçerlidir. Başka bir ifade ile başka bir alandan yüksek lisans veya doktora yapmış kişiler ikinci üniversite bitirmiş olarak kabul edilmez.

Sınıf Öğretmenleri Hangi Alanlarda Alan Değişikliği Yapabilir?

Sınıf öğretmenleri alan değişikliği yapamamaktadır. Ancak Talim ve Terbiye Kurulu tarafından sınıf öğretmenleri çeşitli seminer, kurs, hizmetiçi eğitim alarak başka alanlara geçişi izin kapsamında yapabilmektedir. Bu noktada izin ise ancak norm kadro fazlası kalan sınıf öğretmenleri için söz konusudur. Kadro fazlası olmayan sınıf öğretmenlerinin başka alana geçişi mümkün olmamakla birlikte norm kadro fazlası sınıf öğretmenlerinin yan alanlarına göre branş öğretmenliğe geçiş yapabilmeleri için okullardan sınıf öğretmenlerinin yan alanları talep edilir. Bu talep doğrultusunda geçici madde kapsamında alan değişikliği söz konusu olmaktadır. Yan alanlar değişkenlik gösterdiği için tüm sınıf öğretmenleri için kesin ve belirli geçiş yapılacak alanlardan söz etmek olanaklı değildir.

MEB Alan Değişikliği Ne Zaman?

MEB alan değişikliği 2023 yılında ne zaman yapılacağı henüz belli değildir. 2020 yılında alan değişikliği için Aralık ayı seçilmiştir. Bu kapsamda 2023 yılı için de alan değişikliği tarihleri Aralık ayı olarak düşünülmektedir.

Alan Değişikliği Her Yıl Yapılacak mı?

Alan değişikliği her yıl yapılmamaktadır. Her ne kadar bu yönde öğretmenlerden MEB’e dönük olarak talep bulunuyor olsa da son 11 yılda MEB tarafından 8 kez alan değişikliği hakkı tanınmıştır. Bu yüzden alan değişikliği her yıl yapılan bir uygulama değildir. MEB’in gelen taleplere ve ihtiyaca yönelik olarak alan değişikliği hakkı tanıdığı göz önünde tutulursa alan değişikliği yapmak isteyen öğretmenlerin değişken süreyi göz önünde tutmaları gerekir.