Baharın ilk habercisi olan kardelenlerin farklı coğrafyalarda farklı isimlerle anıldığını biliyor muydunuz? Ülkemizde de özellikle Doğu Anadolu bölgesinde sevgiyle karşılanan kardelenlere “berfin çiçeği” de denmektedir.
Çetin kış şartlarına göğüs gererek topraktan çıkan ilk çiçeklerden olması, ona ayrı bir anlam katar. Bu doğa harikası hakkında detaylı bir rehber hazırladım. Berfin çiçeğinin hikayesine, bakımına, özelliklerine ve daha fazlasına birlikte bakalım.
Berfin Çiçeği Hikayesi Nedir?
Hikayesi yürek burkan berfin çiçeği, pek çok edebi eserde ve hatta şarkılarda anılmıştır. Doğuyu anlatan her eserde neredeyse karşımıza çıkan bu özel çiçek, bölge halkı için büyük bir öneme sahiptir:
- Dayanıklılığın simgesi: Çetin kış şartlarına aldırış etmeden toprağı delip çıkan berfin, sağlamlığın ve umudun çiçeği olarak da görülür.
- Baharın müjdecisi: Yılın en soğuk döneminin ardından belirmesi, berfini müjdeleyici bir çiçek haline getirir. Bölge halkı için baharın geliş habercisidir.
- Mitolojik öğe: Doğu kültüründe özel bir yere sahip olan berfin çiçeği, çeşitli efsanelere ve hikayelere de konu olmuştur.
Normalde canlı ve var olan bir kişinin sevgi karşısında özellikle de sevgiliyi beklerken boynu bükük olması sevgilinin yokluğu onun üzerinde ölü gibi yaşamanın göstergesidir. Berfin çiçeğinin duruşu bu durumla hikâye edilerek anlatılır.
Berfin çiçeğinin anlamı, renginin beyaz oluşu saf ve temiz bir duyguyu yansıttığı için saflığın ve temizliğinde simgesi şeklindedir. Berfin çiçeğinin sağlık alanında faydası ise birden çok alanda etkilidir.
Berfin Çiçeği Nedir?
Kürtçe’de “kar tanesi” anlamına gelen Berfin, kardelen çiçeğini ifade eden bölgesel bir isimdir. Botanik ismi Galanthus olan bu narin çiçek, soğuk kış aylarının sonunda, karlar erimeye başlayınca boy gösterir. Genellikle beyaz renge sahip olması ve zambakgiller familyasının bir üyesi olmasıyla bilinir.
Ülkemizde kardelenler, özellikle Doğu Anadolu bölgesinin yüksek kesimlerinde yetişir. Berfin adının verilme hikayesi ise Doğu kültüründe güneşe olan özlemi yansıtan bir efsaneye dayanıyor.
Efsaneye göre, berfin çiçeği güneşe aşıktır ama güneşin kavurucu sıcaklığından korkar. Berfinler bu nedenle, kışın soğuğunda doğarlar ve henüz güneş çok yakmadan baharın ilk günlerinde güzelliklerini sergileyip solarlar.
Kardelen Çiçeğinin Görüntüsü Nasıldır?
Berfin çiçeği kök bakımından incelendiğinde yumru biçiminde görüntü ile karşılaşırız. Görülen yumrunun etrafında 3 adet beyaz renkte yapraklar çevrelenmiş haldedir. Günümüzde nesli tükenmekte olan çiçekler arasında yer alan Berfin çiçeğinin bazı bölgelerde toplatılması ve ticari amaçlı satılmasının yasaklandığı öne sürülür.
Berfin çiçeğinin tek halde yetiştirilmediği toplu bir biçimde yetiştirildiği söylenir. Diğer bir güzel yanı ise yeni yıla girişte yıl içerisinde ilk açan çiçek özelliğine sahiptir.
Ocak ayı itibariyle çiçek açan Berfin çiçeği mart ayına kadar da çiçek açamaya devam eder. Ocak aylarında çiçek açtığı bilinen bu çiçeğin kış mevsiminin soğuğuna dayanaklı olduğu ve her ortamda da uyum sağladığı gözlerden kaçmaz. Bu özellikleri sayesinde bahçe düzenlemelerinde ve botanik alanlarında fazlaca tercih edilir.
Berfin Çiçeği Nerede Yetişir?
Berfin çiçeği yapı itibariyle nemli hava ortamlarını sevdiğinden Marmara ve Kuzey taraflarda yetişir. Buraların haricinde ülkemizde Güneydoğu Anadolu bölgesinde de yetiştirildiğini görmekteyiz. Dünya’da yetiştirildiği bölgelere bakıldığında genellikle Avrupa’nın orta kısımları görülür.
Bahsi geçen yetiştirilme alanlarına ek olarak botanikçilerinde yetiştiriciliğini çokça yaptıkları çiçek türüdür. Yetişirken zorluk çıkarmayan ve her şartta ortama uyum sağlayan Berfin çiçekleri balkonlarda ve ev içlerinde de yetiştirilme alanı bulurlar.
Berfin Çiçeğinin Sağlığa Faydaları Nelerdir?
Berfin çiçeği sadece büyüleyici görüntüsü ve hikayesiyle değil, sağlık alanında faydaları ile de dillerde dolaşan çiçektir. Özellikle kalp kaslarında oluşan iltihapların ve oluşabilecek iltihapları engellemesi bakımından kullanılır. İçeriğinde sinirlere etki eden maddeler vardır. Bu yönü ile felç geçirmiş çocuklar için sinir dokularının harekete geçirilmesi hususunda Berfin çiçeğinin kullanıldığı görülür.
Diğer bir etki alanı ise kadınların her ay düzenli olarak yaşadıkları regl dönemlerinde çekilen ağrı ve kasıntı gibi durumlarda bu şikayetleri azaltıcı özelliği vardır. Bunların yanı sıra Alzheimer hastaları içinde tedavi edici özelliği vardır.
Yapı itibariyle çok hassas olan Berfin çiçeği dokunmalara gelemeyen nadir özellik gösteren çiçek türüdür. Hava şartları bakımından ise güneşi az isteyen özellikle gölge denilen az güneşli ortamlarda yetişen bir çiçek türüdür. İçerik bakımından bol humusa sahip topraklarda daha iyi yetişir.
Berfin Çiçeği Yılın Hangi Aylarında Açar?
Berfin çiçeği daha önceden de bahsettiğimiz üzere yılın ilk açan çiçeği özelliği gösterir. Henüz Berfin çiçeğini görmeyen ve ne zaman açtığını bilmeyen kişiler tarafından kışın kar altından çıktığını görenler oldukça şaşırır.
Kardelen çiçeği kışın sert havalarda açtığı için hava şartlarına da uyum sağlar. Özellik olarak -15 dereceye kadar açmış olduğu çiçeğini korur. Açmış olan çiçeğini mart ayına kadar koruyabilmek özelliğine sahiptir. Kış aylarında açan çiçeği ve mart ayı sonunda solar. Bununla birlikte yaz aylarında çiçek açmaması yönüyle de oldukça dikkat çekiyor.
Sonuç
Türkçe’de kardelen, Kürtçe’de berfin adıyla bilinen bu nadide çiçek; güzelliğinin yanı sıra taşıdığı anlamlarla da oldukça özeldir. Umarım yazımla birlikte berfin çiçeğini daha yakından tanıma fırsatı buldunuz.
Doğanın harikalarına tanıklık etmek, kültürel zenginliklerimizi anlamak adına bu çiçeğe değer vereceğinize inanıyorum. Baharın gelişiyle etrafa saçılan berfin güzelliğinden siz de ilham alın. Blog yazılarımda sizleri yeniden ağırlamaktan mutluluk duyacağım. Görüşmek üzere!
İlgili İçerikler:
