Saf madde, karşımın her noktasında aynı özellik gösteren maddelere verilen isimdir. Bir maddenin saf madde olması için tek bir elementten oluşması ya da bileşimden oluşması gibi bir şart yoktur ortada. Farklı element bileşiklerden meydana gelmiş bir karışım homojen ise bu karışım da saf madde olarak değerlendirilebilir.
Saf maddelere birkaç örnek gösterecek olursak; helyum, azot, su, karbondioksit sayılabilir. Bu maddelerin tamamı homojen ve fiziksel yollarla kendisinden daha basit bir maddeye ayrıştırılamayan maddelerdir.
Saf Maddelerin Özellikleri Nelerdir?
- Aynı tür taneciklerden oluşurlar.
- Homejendirler.
- Fiziksel yöntemler aracılığıyla daha basit maddelere ayrıştırılamazlar.
- Belirli koşullarda belirli bir öz kütleye sahiptirler.
- Belirli erime ve kaynama noktaları vardır.
- Saftırlar
Saf maddelerin özellikleri yukarı bahsettiğimiz gibidir. Saf maddelerin doğada bulunduğu gibi laboratuar ortamında da üretilebileceğini söyleyebiliriz. Atomik ve moleküler yapıda olan farklı çeşitleri de vardır. Örneğin, gümüş ve krom gibi maddelerin hepsi atomik bir yapıya sahiptir ve daha küçük parçalara ayrılamaz. Temel yaşam kaynağı su ise atomik değil moleküler bir yapıya sahiptir.
Saf Madde Örnekleri
- Kalay
- Kükürt
- Elmas
- Su
- Saf şeker (sükroz)
- Sofra tuzu (sodyum klorür)
- Kabartma tozu (sodyum bikarbonat)
Saf madde örnekleri arasında yukarıda bahsettiklerimiz sayılabilir. Kimyada homojen bir kimyasal bileşime sahip olarak bulunan her madde bir saf maddedir. Daha genel anlamda bir yorum yapmamız gerekirse saf bir madde bir homojen karışımdır. Yani görünüş ve kompozisyon tarafından tek tip gözlemlenebilen maddedir.
Arı Madde Nedir?
Arı madde, tek cins atom veya molekül içeren ve belli başlı ayırt edici özelliklere sahip olan saf maddelere verilen isimdir. Özellikleri her tarafında aynı (homojen) olan, fiziksel yöntemler ile kendinden daha basit bir maddeye ayrılamayan madde türüdür. Element ve bileşik olacak şekilde iki farklı türe sahiptir.
Saf Olmayan Madde Nedir?
Saf olmayan madde, karışım olarak adlandırılır. Bu maddeler yapılarında iki ya da daha fazla madde bulundururlar ve saf değillerdir. Homojen veya heterojen olarak görülebilirler. Bunun yanında belirli koşullarda yoğunlukları, erime ve kaynama noktaları sabit değildir. Yapı taşlarından bahsedecek olursak yapı taşları element ya da molekül olabilir.
Kendini oluşturan maddelere fiziksel yöntemler ile ayrıştırılabilir ve istenilen oranda karıştırılabilirler. Genel özelliklerini ise kendini oluşturan maddelerin özelliklerinden alırlar. Bu maddelerde belirli bir formülden bahsedilemez. Belirli bir formülleri yoktur. Bu maddeleri meydana getiren cisimlerin atomlarında bir değişme olmaz.
Hava Saf Madde Midir?
Hava madde saf madde değildir. Hava, karışım özelliği taşımaktadır. Yani hava saf madde değildir. Nedeni olarak ise içerisinde birden fazla element olmasıdır.
İçme Suyu Saf Madde Midir?
İçme suyu saf madde olarak gösterilmektedir. Bunun sebebinin ne olduğunu konuşacak olursak maddelerdeki saf veya çözelti özelliklerini anlayabilmek adına maddenin yapısını incelememiz gerekir. Yapısında kendisinden başka madde bulunmayan ve homojen özellikler gösteren maddeler saf madde kabul edilmektedir.
Bu özellikler göz önüne alındığında içme suyunun saf madde olduğu görülmektedir. İçme suyu saf madde olmasının yanında ph değerinin de 7.2 civarında bulunmasına dikkat etmek sağlıklı su tüketimi açısından önem taşımaktadır. İçme suyunun hangi özellikte olması gerektiğini bilmek bizler için fazlasıyla önemli bir konudur.
Deniz Suyu Saf Madde Midir?
Deniz suyu saf madde değildir ve biz bunun sebebini tuzlu olması ile açıklayabiliriz. Deniz suyu tuzludur ve bu sebeple saf değil bir karışımdır. Karışımlar ise daha önce bahsettiğimiz üzere saf maddeler değillerdir. Bunları göz önüne alarak bir sonuca ulaşmak istersek bu sonuç deniz suyunun karışım olduğudur.
Altın Saf Madde Midir?
Altın saf madde olarak bilinmektedir. Altının saf maddelerden olup olmamasına dair inceleme yapılırsa; fiziksel yollarla kendisinden başka maddelere ayrılamayan maddeler saf maddeler olarak kabul edildiğinden ve altında fiziksel yollarla kendisinden başka maddelere ayrılamayan bir madde olduğundan dolayı altın saf maddedir sonucuna ulaşılır.
Su Saf Madde Midir?
Su saf madde olarak bilinmektedir. Suyun saf maddelerden olup olmadığını bulmak için özelliklerine bakmak gerekir. Su homojen ve yapısında kendisinden başka bir madde bulundurmadığından dolayı saf maddeler kategorisinde yer almaktadır. Özellikle mikroskop aracılığıyla ölçüldüğü vakit suyun her kısmının saf olup olmadığı açık şekilde anlaşılabilmektedir.
Demir Saf Madde Midir?
Demir saf madde kategorisinde yer almaktadır. Demirin saf maddelerden olduğu bilgisini elementler hakkındaki bilgilerimizden yola çıkarak bulabiliriz. Demirin içerisinde herhangi bir madde bulunmamakla beraber demir sadece demir içeriğinden oluşur diyebiliriz. Saydığımız sebepler doğrultusunda demirin saf maddeler sınıfına girdiğini söyleyebiliriz.
Saf Maddenin Diğer Adı Nedir?
Saf maddenin diğer adı arı maddedir ve arı madde veya saf maddeler olarak anılan maddeler fiziksel yollar ile kendisinden daha küçük parçalara ayıramadığımız maddelerdir. Bu maddeler karışımın her yerinde aynı özellik göstermektedirler yani homojen maddelerdir. İki farklı türe sahiptirler. Bu türler ise element ve moleküldür.
Saf Maddeler Kimyasal Yöntemlerle Bileşenlerine Ayrılabilir Mi?
Saf maddeler kimyasal yöntemlerle bileşenlerine ayrılabilirler fakat kimyasal yöntemler ile ayrılabilenler bileşik yapılı saf maddelerdir. Elementler kimyasal ya da fiziksel yolla bileşenlerine ayrılamazlarken bileşiklerde durum böyle değildir. Bileşikler kimyasal yollar ile bileşenlerine ayrılabilmektedir.
