Sigilografya nedir kısaca anlatmak gerekirse, mühür bilimidir. Tarihe yardımcı bir alan olarak karşımıza çıkar ve resmi belgelerdeki mühürlerin gerçekliğini inceler. Geçmişten bugüne kadar yaşanmış olay ve meydana gelen dönüşümleri objektif olarak inceleyen bilim dalı tarih olarak betimlenir. Tarih biliminde gözlemden ziyade yardımcı bilim dallarından faydalanma yoluna gidilir. Çünkü en doğru bilgiye olabildiğince kısa sürede ulaşmak adına pek çok yardımcı bilim dalına ihtiyaç vardır.
İnsanlar tarafından daima merak konusu olan tarih ve geçmişte yaşanmış olan hadiseler hiçbir zaman popülerliğini yitirmez. Zamanda yolculuk yapmak için de bir takım bilgi dokümanlarına ihtiyaç duyulur. Her biri birbirinden farklı göreve sahip olan bilim dallarının tarih üzerindeki faydası tartışılmaz derecede önemlidir. Sigilografya da bu noktada karşımıza çıkan bir bilim dalıdır. Peki, sigilografya nedir ve ne işe yarar?
Sigilografya Ne Bilimidir?
Sigilografya nedir, en kısa tabiri ile devlet mühürlerini inceleyen bilim dalıdır. Yani resmi belgelerde ve yazılarda yer alan mühürlerin gerçekten doğru olup olmadığı konusunda kesin bir kanıya varmak için başvurulan bilim dalıdır. Tarihte kullanılmış olan mühürleri inceleyen sigilografya tarih biliminin doğru şekilde gelecek nesillere aktarılması açısından büyük önem taşır.
Sigilografyanın Amacı Nedir?
Tarih boyunca insanlar için iletişim önemli bir yere sahip olmuştur. Eski zamanlarda insanlar iletişimin bu kadar hızlı olmaması nedeniyle söylenen sözlerin yazıya aktarılmasını istemiştir. Bu bağlamda devreye giren emirler, mektuplar ve fermanlar sayesinde iletişim sağlanmıştır. Yazılı olan belgelerin doğru olduğunu kanıtlamak ve gelen mektup ya da belgelerin beklenen kişiden mi geldiğinin teyit edilmesi açısından mühürler ve tuğralar tercih edilmiştir.
Tamamen güvenlik amaçlı olan bu detay yüzyıllar boyunca kullanılmıştır. İşte bu tarz belge ve mektuplar üzerinde yer alan mühürlerin gerçekliğini inceleyen bilim dalı siliografyadır. Bir noter görevi yapan siliografya bilimi tarih için olmazsa olmazdır. Siliografya bilimi tarafından onaylanmış olan yazılı belge ve mektuplar gerçeklik bakımından soru işareti barındırmaz.
Sigilografya Nedir?
Sigilografya bilimi ile geçmişten bugüne kalan yazılı belgelerin üzerinde yer alan mühürler incelenerek o zamanın politikası, gelenekleri ve kültürü, sanatı hakkında da fikir sahibi olunur. Yani aynı zamanda tarihsel kaynak niteliğindedirler. Bu alanda uzman olan kişiler en çok da Ortaçağ dönemine ait olan mühürleri inceleme konusunda çalışmalar yapar.
Geçmişi tanıma noktasında bizlere fikir veren ve gizemli bir yeri olan mühürlerin çözümü noktasında yol gösterici olan sigilografya tarih bilimi için büyük destek vericidir. Çeşitli büyüklük ve şekle sahip olan mühürlerin her birinin hikâyesi ve tarihe kattığı değerler farklıdır. Sigilografya nedir, damga analizi yapan sigilografya bilimi tarihe yardımcı diğer bilim dalları kadar önemlidir. Peki, tarihin tüm netliği ile ileriki dönemlere aktarılabilmesi için destek aldığı diğer bilim dalları hangileridir?
Tarihe Yardımcı Olan Diğer Bilim Dalları
- Arkeoloji: Tarihi bizlere net şekilde anlatması için geçmişten günümüze kadar ulaşan eşyalar oldukça faydalıdır. İşte arkeoloji, geçmişe dair eşyaların izini süren bir bilim dalıdır.
- Coğrafya: Tarihi olayların yeri de yaşanan olay kadar önemli bir detaydır. Coğrafya bilimi sayesinde olayların meydana geldiği yerlerin fiziki olarak özellikleri incelenir.
- Paleografya: Bazen çok eski zamana ait yazılar ortaya çıkabilmektedir. Ansızın ele geçirilen mektuplarda ya da belgelerde yazanları anlayabilmek için paleografya biliminden yararlanmak gerekir.
- Kronoloji: Tarihte geçen olayların ne zaman meydana geldiği en önemli konulardan biridir. Bu açıdan da kronoloji bilimi hafife alınmayacak kadar mühimdir.
- Sosyoloji: Toplum bilimi anlamı taşıyan sosyoloji sayesinde insanlar arasında yaşanan olaylar ve ilişkiler mercek altına alınır.
- Epigrafya: Kitabe bilimi olarak da bilinen epigrafya, duvar, lahit gibi sert cisimler üzerine eski zamanlarda yazılmış olan yazıları çözmeye yarayan bilim dalıdır.
- Antropoloji: Irkları inceleyen bilim dalıdır ve tarihe oldukça katkı sunar.
- Filoloji: Geçmişten günümüze kadarki tüm dilleri inceleyen bilim dalıdır.
- Etnografya: Toplumların sahip olduğu örf, adet ve geleneklere odaklanan bilim dalıdır.
- Diplomatik: Bu bilim dalı ile resmi olan belge, ferman gibi önemli detaylar incelenir.
- Heraldik: Armalar heraldik bilimi ile incelenir.
- Onomatoloji: Yer adlarının incelendiği bilim dalıdır.
- Kimya: Karbon 14 metodu kullanılarak bulunmuş olan eski eşyaların hangi zamana ait olduğunu belirlemede önemlidir.
- Nümizmatik: Eski zamana ait paraları inceleyen bilim dalıdır.
- Şecere: Soy kütüğünü inceleyen bilim dalıdır.
