Lümpen Almanca kökenli bir terimdir. Lümpen sözcüğü Türk Dil Kurumu tarafından şu şekilde açıklanmıştır; “Karl Marx akımına göre toplumsal sınıf bilinci olmayan anlamına gelir. Büyük bölümü işçi sınıfından oluşmuş olan insanların içinde bulunmuş olduğu toplumun kültürüne yabancı düşmesi.”
Karl Marx gözünde lümpen proletarya devrimine katılmak için özel bir sebep bulunmuyor. Karl Marx’a göre lümpen proletarya hayatını sürdürmek için soylu sınıfa bağımlıyıdı. Marx’a göre lümpen sınıfı tüketim alışkanlıklarının esir almış olduğu hiçbir tavrı duruşu ve projesi olmayan insanlardan oluşmaktaydı.
Karl Marx Louis Bonaparte’ın 18. Brumaire isimli eserinde bütün sınıflar tarafından istenmeyenler tanımına birçok kesimi dahil etmişti. Bunlar arasına dolandırıcılar genel ev sahipleri kemik ve çaput tüccarları dilenciler ve kimsesizler de dahil edilmişti. Karl Marx bu anlayışa göre lümpen proletaryayı devrim karşıtı bir güç olarak görmekteydi. Lümpen Proletarya Engels, köylüler savaşının ön sözünde şu şekilde anlatılır.
Tamamen satılık olan küstah bir ayaktakımı. Lümpen Proletarya büyük şehirlerde karargahını kurmuş ve tüm sınıflardan gelmiş olan bozulmuş bireyler arasında en kötü olanı. Fransa’daki işçiler devrim esnasında hırsızlara ölüm diye yazdıklarında bunu her şeyden önce bu topluluktan kurtulmak gerektiği bilinci ile yaptılar.
Anarşizme Göre Lümpen Proletarya Nedir?
Mihail Bakunin’in düşüncesi gerçek devrimciler zincirlerinden başka kaybedecekleri bir şeyleri olmayan ve başkaldırı içgüdüleri güçlü olan marjinal kesimdir. Mihail Bakunin’in düşüncesine göre gerçek devrimci olan güçler uygarlaşmanın dışında olan halk topluluğudur.
Frantz Fanon ise lümpen proletarya umudunu kaybetmiş yoksullaşmış ve belli bir mekan ve işe bağlı olmayan sınıf olarak adlandırılmıştır. Ernesto Laclau’nun bakış açısına göre Karl Marx çağdaş toplumlarda sınıf çatışmasını proletarya ve burjuva olmak üzere karşıt iki toplumsal kamp üstünden serimlemeye çalışmıştır.
Lümpen Proletarya
Lümpen proletarya işsiz bırakılmış ve sınıf dışı kalmış olan emekçilerin serseri zümresine denir. Lümpen proletarya burjuva topluluğunda ayaktakımı adı verilen topluluktur. Bunlar işsiz güçsüz olan serseriler haydutlar dilenciler hırsızlar dolandırıcılar yankesiciler gibi unsurlardır.
Yaşamları gereği lümpen proletarya gericiliğe ve satılmaya hazırlardır. Lümpen proletarya Karl Marx’ın tehlikeli olarak nitelendirilmiş olduğu sosyal sınıftır. Lümpen kelimesi Almanca dilinde paçavra anlamına gelir.
Karl Marx lümpen proletarya sınıfının devrim açısından bir motivasyonunun olmadığını söyler. Bu toplumun sınıf bilinci gelişmediği için devrimi katkısı olmasından ziyade daha çok tehlike oluşturacağı düşünülür. Çünkü varolan sistem bu topluluğun gündelik hayatlarını devam ettirmeleri açısından zorunludur. Eğitimli işsizlerin de bu kategoriye girdiği düşünülür.
Lümpen Kimlere Denir?
İzlemiş olduğunuz dizilerde ya da okuduğumuz kitaplarda karşımıza sıklıkla çıkan lümpen kelimesi görgüsüz, sınıfsız, bilgisiz ve yoksul gibi anlamlarda kullanılıyor. Ayrıca Türk dil kurumu’na göre lümpen kelimesi sınıfsız ve ayak takımı anlamına gelmektedir.
Lümpen kelimesinin ayaktakımı anlamı sosyal hayatta sıklıkla karşılaşmış olduğumuz ayaktakımı mânâsına gelir. İnsanların yetiştirilme tarzı ve de sosyal çevrenin olumsuz etkileri ile ortaya çıkacak olan karakterlerini tanımlamak amacı ile lümpen kelimesi kullanılır.
Örnek olarak ergenlik döneminin başlarında fark edilmek amacı ile sergilenen itici davranışlar veya sahip olmadığı üstünlüğü sahipmiş gibi göstermek lümpen denilen kişilerin sergileyeceği davranışlardır. Lümpen kelimesinin sınıfsız anlamı ise ilk olarak Karl Marx ve Engels tarafından Alman ideolojisinde üretilmiş olan bir terimdir.
Karl Marx’ın düşüncesine göre lümpen proletarya sınıfının devrime katılması için herhangi bir spesifik neden yoktu. Marx’ın düşüncesine göre bu sınıf yapısının korunması çok daha akıllıcaydı. Lümpen proletarya sınıfı olan insanlar üretimleri mirasyedi düşüncesi ile tüketen topluluk.
Topluma karşı bir tavrı ya da duruşu olmayan güruha verilen isim. Özet olarak lümpen Marksizme göre toplumsal sınıf bilinci olmayan kişilere deniyor. Karl Marx’tan daha farklı düşünüldüğünde ise lümpen proletarya şu anlama gelir; Yaşamış oldukları bir parçası olmuş oldukları toplumun kültürüne ayrıksı duran kişiler.
Bu kişiler bilgi veya entelektüel gözükme gayretinde olsalar bile bu birikime sahip olmayan insanlardır. Bu kişiler eğreti davranışlarıyla itici bulunan ve mevcut olmuş oldukları sınıfın diğer mensuplarından kendilerini ayırmak adına maddiyat açısından yüksek ayrıcalıklı olarak gösteren kişilerdir. Lümpen proletarya aslında sahip olmadığı üstün özellikleri kendisine aitmiş gibi gösteren kişilere ne denir.
