Astronominin alt dalları, astronomlara uzayın derinliklerini ve gök cisimlerini anlamada yardımcı başka bilim dallarıdır. Peki, astronominin hangi bilim dallarıyla ilişkisi vardır?
Astronominin İlişkili Olduğu Bilim Dalları
- Astrofizik: Astronominin temel alt dallarından biri olan astrofizik, gök cisimlerinin birbirleriyle olan etkileşimlerini, yapılarını etkileşimlerini inceler. Temel gözlem aracı teleskoplar ve radyo teleskoplardor.
- Astrokimya: Uzay boşluğundaki gaz bulutlarının yapısını inceleyen, başta Güneş olmak üzere çeşitli gök cisimlerinin kimyasal tepkimelerini konu edinen ve moleküler yapılarını inceleyen alt konusudur.
- Astrobiyoloji: Uzayda yaşamın ortaya çıkışını ve canlılığın gelişimini inceler. Başka bir deyişle, canlılığı meydana getiren süreçleri ve evrimini ele alır.
- Astrojeoloji: Gök cisimlerinin jeolojik yapısını ve nasıl oluştuklarını inceler. Günümüzde sadece Güneş Sistemi ile sınırlı değildir, aynı zamanda başka yıldız sistemlerindeki gezegenler de, astrojeolojinin kapsamına girer.
- Arkeoastronomi: Geçmişte yaşamış toplulukların gök cisimleriyle olan ilişkisini, astronomik olayların kültürlerini nasıl etkilediğini ve gökyüzü gözlemlerinin o insanların hayatını nasıl etkilediğini inceler.
- Astromatematik: Gözlemsel verilen formüle edilmesi, gök cisimlerinin kütle ve yörüngeleri ile ilgili hesaplamaların yapılması için kullanılan matematik ağırlıklı astronomi alt dalıdır. Gök mekaniği olarak da adlandırılır, Astronomi ve Uzay Bilimleri bölümlerinde çoğu zaman bu şekilde geçer.
- Seyir Astronomisi: Hava ve deniz trafiğinde, gökyüzünü tanımak için kullanılan pratik bilgiler borçlu olduğumuz astronomi alt dalıdır.
- Spektroskopik Astronomi: Iğın tayflarını spektrometre aracılığı ile inceleyerek, gök cisimlerinin sıcaklık, basınç ve yoğunluk değerlerini hesaplamak için kullanılır.
- Astrometri: Gök cisimlerinin kendi aralarındaki ilişkileri inceler.
- Radyo Astronomi: Astronominin en önemli alt dallarından biridir. Evrendeki tüm cisimlerin yaydığı radyo dalgalarını toplar ve optik teleskopar gibi meteorolojik olaylar veya atmosferin ışığı kırması gibi durumlardan etkilenmez.
Astonomide Kullanılan Uzaklık Birimleri
Uzayın uçsuz bucaksız boşluğunda, gündelik hayatta kullandığımız metre veya kilometre gibi uzaklık birimleri yetersiz kalır. Bu nedenle, uzayda daha büyük mesafeleri ölçebilmek için başka uzaklık birimleri kullanılır. Bu yazımızda onları inceleyeceğiz.
Astronomide Uzaklık Birimi Nedir?
Astronomi uzaklık birimleri şu şekildedir:
- Astronomik Birim (AB): Dünya ile Güneş arasındaki uzaklığı belirten temel uzaklık birimimiz. Yaklaşık olarak 149,5 milyon kilometreye denk gelir. 1 AB yaklaşık olarak 8,3 ışık dakikasına tekabül eder ki bu da bir diğer uzaklık birimimiz ile ilgilidir. Yabancı kaynaklarda AU (Astronomical Unit) şeklinde görebilirsiniz.
- Işık Yılı (IY): Işığın bir yılda aldığı yol, 1 Işık Yılı olarak ifade edilir. 1 IY yaklaşık olarak 63,2 AB veya başka bir deyişle 9,5 trilyon kilometreye tekabül eder. Uzak gök cisimlerinin dünyamıza veya birbirlerine olan mesafelerinden bahsederken büyük çoğunlukla bu ölçüyü kullanırız. Burada unutulmaması gereken ve en çok karışıklığa yol açan nokta bunun bir zaman değil mesafe birimi olmasıdır.
- Parsek (PC): Biraz karmaşık ancak çok büyük uzaklıklar için oldukça kullanışlı ve daha çok astronomlar arasında kullanılan bir uzaklık birimidir. Bir parsek yaklaşık olarak 4,3 Işık Yılı’na tekabül eder.
Güneşe Uzaklığı 1 Astronomi Birimi Olan Gezegen Nedir?
Güneşe uzaklığı 1 AB olan gezegen, dünyamızdır. Yukarıda anlattığımız gibi, dünya, güneşe 149,5 milyon kilometre, yani 1 astronomik birim uzaklıktadır.
